Iwona Omiatacz - mistrzyni korowaja

Mistrzyni tradycji przedstawiała recepturę, technologię wypieku, a także sposoby dekorowania korowaja.

Mistrz Tradycji Iwona Omiatacz (fot. Bernard Łętowski)

Artystka ludowa Iwona Omiatacz z Gościszowa wywodzi się z rodziny Polaków z Bośni przybyłych na Dolny Śląsk w 1946 roku. Przodkowie tej grupy osiedleńczej pochodzą z terenów dawnej cesarskiej Galicji, skąd pod koniec XIX stulecia postanowili wyemigrować na Bałkany, gdzie zamieszkiwali do końca II wojny światowej.

W grupie polskich reemigrantów z Bośni i ich potomków urodzonych w okresie powojennym przetrwały do dziś liczne tradycje świadczące o rdzennej, polskiej tożsamości tych rodzin. Należą do nich m.in. zwyczaje i obrzędy związane z zaślubinami.

Iwona Omiatacz należy do średniego pokolenia osób pielęgnujących dawne tradycje. Od matki Katarzyny nauczyła się wypiekać korowaje, które sporządzane były z okazji wesel i wnoszone uroczyście na salę przez starościnę. Ciasto takie wypiekano z najlepszych surowców, ozdabiano rózgami owiniętymi zapieczonym ciastem oraz  dekorowano kolorową bibułką.



W ramach projektu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Iwona Omiatacz realizuje w 2019 roku cykl zajęć warsztatowych poświęconych przywróceniu dawnej tradycji do stosowania podczas współcześnie organizowanych wesel. Zajęcia prowadzone są w wioskach zasiedlonych przez rodziny potomków polskich reemigrantów z Bośni. Uczestniczą w nich osoby młode, a także starsze, przypominające sobie lub uzupełniające swą relacją przekaz warsztatowy. W trakcie spotkań Iwona Omiatacz przedstawia recepturę, technologię wypieku, a także sposoby dekorowania korowaja - to tradycyjny wielki bochen chleba wyparty dziś przez torty ślubne. Uzupełnieniem przekazu tradycji są przyśpiewki weselne towarzyszące weselom. Jedno z takich spotkań warsztatowych odbyło się w minioną niedzielę w Milikowie, podczas Święta Chleba.

W spotkaniach uczestniczą głównie kobiety, które przywołują z pamięci rodzinnej ten zwyczaj. Zaczął on zanikać w latach siedemdziesiątych ubiegłego stulecia, wypierany przez torty. Projekt Mistrz Tradycji MKiDN ocala przed zapomnieniem dawną polską tradycję, która jest częścią dziedzictwa kulturowego współczesnych Dolnoślązaków.