II Armia w odwrocie

Wojewoda Dolnośląski zmienił nazwę ulicy II Armii Wojska Polskiego na Generała Augusta Emila Fieldorfa „Nila”

Ulica Generała Augusta Emila Fieldorfa „Nila” (fot. Bernard Łętowski)

Wojewoda Dolnośląski Paweł Hreniak wydał zarządzenia zastępcze, na mocy których zmienił nazwy kolejnych 12 ulic na Dolnym Śląsku. W Bolesławcu ulica II Armii Wojska Polskiego będzie nosiła teraz imię Generała Augusta Emila Fieldorfa „Nila”. 

II Armia straci swoje ulice nie tylko w naszym mieście. W Lubinie przeistoczy się w ulicę II Brygady Legionów, Obornikach Śląskich w Generała Stanisława Maczka a w Ruszowie - w ułańską.

O zmianach nazwy ulicy i przyczynach tych zmian pisaliśmy w grudniu w tekście Tadek Jasiński za Mariana Buczka. Wojewoda, w ramach dekomunizacji nazw, wydaje zarządzenia dlatego, że wcześniej, mimo znanej powszechnie listy nazw ulic do zmian i przypomnień, nie zajęła się tym rada Miasta. Skoro bolesławieccy radni przez rok nie znaleźli czasu, aby wymyślić ulicy nową nazwę, która mogłaby być np. związana z naszym miastem, wojewoda zrobił to za nich. A on zdecydował, że przy nadawaniu nowych nazw ulic weźmie pod uwagę przede wszystkim postaci czy formacje wojskowe związane z walkami o niepodległość Polski. 

W sumie w regionie ustawą dekomunizacyjną objęte zostaną prawdopodobnie 52 ulice. Do tej pory Wojewoda Dolnośląski wydał 37 zarządzeń zastępczych. Następne zarządzenia Wojewoda będzie mógł wydać dopiero po otrzymaniu kolejnych opinii Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. 

August Emil Fieldorf, ps. „Nil” (ur. 20 marca 1895 w Krakowie, zm. 24 lutego 1953 w Warszawie) to generał brygady Wojska Polskiego, organizator i dowódca Kedywu Armii Krajowej, zastępca Komendanta Głównego AK, pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego.

Po wybuchu I wojny światowej 6 sierpnia 1914 zgłosił się na ochotnika do Legionów Polskich. Po wybuchu wojny polsko-bolszewickiej w randze dowódcy kompanii brał udział m.in. w wyzwalaniu Dyneburga, Żytomierza, w wyprawie kijowskiej i bitwie białostockiej. Na czele 51 Pułku Strzelców Kresowych w Brzeżanach walczył w kampanii wrześniowej 1939 roku. Po rozbiciu pułku w nocy z 8 na 9 września w bitwie pod Iłżą, przebił się w cywilnym ubraniu do rodzinnego Krakowa. Stamtąd spróbował przedostać się do Francji, jednak został zatrzymany na granicy słowackiej i internowany w październiku 1939. W kilka tygodni później zbiegł z obozu internowania i przez Węgry przedostał się na zachód, gdzie zgłosił się do tworzącej się polskiej armii.

Wkrótce został wyznaczony przez władze polskie pierwszym emisariuszem Rządu i Naczelnego Wodza do kraju. 17 lipca 1940 wyruszył z Londynu do Warszawy.  W sierpniu 1942 został mianowany dowódcą Kedywu KG AK. To on wydał rozkaz likwidacji generała SS Franza Kutschery.

W kwietniu 1944 powierzono Fieldorfowi zadanie stworzenia i kierowania głęboko zakonspirowaną organizacją „Niepodległość” o kryptonimie NIE, kadrowego odłamu Armii Krajowej przygotowanego do działań w warunkach okupacji sowieckiej. Bezpośrednie działania organizacja „NIE” miała podjąć po rozwiązaniu Armii Krajowej 19 stycznia 1945.

7 marca 1945 został aresztowany przez NKWD pod fałszywym nazwiskiem i wysłany do obozu pracy na Uralu. W październiku 1947 powrócił do Polski. W odpowiedzi na obietnicę amnestii w lutym 1948 zgłosił się do Rejonowej Komendy Uzupełnień w Łodzi i ujawnił, podając prawdziwe imię i nazwisko oraz stopień generała brygady. Mimo to w 1950 roku został aresztowany przez UB. Oskarżony o wydawanie rozkazów likwidowania przez AK partyzantów radzieckich, pomimo tortur Fieldorf odmówił współpracy z Urzędem Bezpieczeństwa.

Po sfingowanym procesie generał Fieldorf został 16 kwietnia 1952 skazany w Sądzie Wojewódzkim dla m.st. Warszawy przez sędzię Marię Gurowską na karę śmierci przez powieszenie. Wyrok wykonano 24 lutego 1953 o godz. 15.00 w więzieniu Warszawa-Mokotów przy ul. Rakowieckiej.
W lipcu 1958 Generalna Prokuratura postanowiła umorzyć śledztwo z powodu braku dowodów winy. W marcu 1989 został zrehabilitowany, zmieniono postanowienie, jak się okazało „zarzucanej mu zbrodni nie popełnił”.
(Wikipedia)

WAŻNE:
Zgodnie z ustawą o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej zmiana nazwy dokonana na jej podstawie nie ma wpływu na ważność dokumentów zawierających nazwę dotychczasową. Pisma oraz postępowania sądowe i administracyjne w sprawach dotyczących ujawnienia w księgach wieczystych oraz uwzględnienia w rejestrach, ewidencjach i dokumentach urzędowych zmiany nazwy dokonanej na podstawie ustawy są wolne od opłat.