12 lipca 2010r. godz. 21:37, odsłon: 3316, Bolec.Info

O cenach ciepła w upalny dzień

Józef Król w rozmowie z Bolec.Info wyjaśnia wątpliwości dotyczące zysku ZEC i jego wpływu na ceny ciepła.

W artykule Śliwko: Ciepło może być tańsze? opisywaliśmy sytuację z posiedzenia Rady Miasta Bolesławiec, w trakcie której jeden z radnych zarzucił władzom Zakładu Energetyki Cieplnej, że firma osiąga zbyt duży zysk.

- To bzdura! W spółce miejskiej nie ma prawa być zysku, który grozi podatkiem dochodowym - grzmiał Lesław Śliwko.

O tę sprawę zapytaliśmy także Prezesa ZEC Józefa Króla. Zapraszamy do przeczytania wywiadu.

Kazimierz Marczewski, Bolec.Info: Na ostatniej Sesji Rady Miasta, na której omawiano sytuację ekonomiczno - finansową Miejskich Spółek, Radny Lesław Śliwko zarzucił Panu złe zarządzanie Spółką, z powodu osiągniętego zysku za ubiegły rok. Na BolecForum rozwinęła się dyskusja, temat jest ciekawy, może by Pan przestawił swój punkt widzenia?

Józef Król, Prezes ZEC: Przede wszystkim bardzo dziękuję, za umożliwienie mi pokazania prawdziwej sytuacji Zakładu Energetyki Cieplnej Spółka z o.o. Myślę, że jest to konieczne z uwagi na to, że po zakończeniu długiego okresu inwestowania, osiągamy bardzo dobre wyniki, poprawiliśmy efektywność wytwarzania i przesyłu ciepła, obniżyliśmy znacząco koszty, obniżamy ceny za ciepło.
A tu paradoksalnie na własnym podwórku, zamiast uznania próba krytyki i pokazania złego obrazu Spółki na podstawie niewiedzy i niezrozumiałej dla mnie złej woli.

To może przybliżmy przy tej okazji system funkcjonowania Spółek Komunalnych ich powiązanie i relacje z Radą Miasta, Prezydentem.

Spółki komunalne a w naszym mieście jest ich sześć, są samodzielnymi bytami prawnymi i gospodarczymi, których działalność oparta jest na kodeksie spółek handlowych. Z uwagi na to, że właścicielem wszystkich udziałów jest miasto, Prezydent pełni funkcję Zgromadzenia Wspólników i do bieżącego nadzoru wyznacza Rady Nadzorcze, w których swoich przedstawicieli mają też pracownicy. Rola Rady Miasta jest dość znacząca bo między innymi uchwala ona tak ważny dokument jak Plan Zaopatrzenia w Energię, Wodę , Gospodarkę odpadami, itd.
W przypadku naszej Spółki ten Plan był podstawą do przygotowania Strategii i zaplanowania inwestycji w tym „Optymalizacji systemu ciepłowniczego miasta Bolesławiec” czyli tzw. „spinki”. Ponadto, co jest bardzo ważne, to Rada Miasta podejmowała kolejne Uchwały aby poręczać pożyczki z Wojewódzkiego czy też Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, zresztą przyznane nam dzięki dobremu standingowi finansowemu na bardzo korzystnych warunkach.

Czyli zgodnie z tym co Pan mówi to Rada Miasta jest w jakieś mierze beneficjentem Waszych sukcesów. A jaki jest udział pieniędzy budżetowych w tych inwestycjach?

Na przykładzie naszej ostatniej inwestycji „spinki” skończonej w ubiegłym roku, której koszt zamknął się kwotą ponad 6,7 mln zł. z budżetu Miasta przeznaczono 0,4 mln zł. Reszta to pożyczka i środki własne Spółki.

Wróćmy do przedmiotu konfliktu. Pan Radny Śliwko twierdzi, że w spółce komunalnej nie powinien występować zysk, że jeżeli jest, to świadczy o zawyżonych cenach za usługi a płacenie podatku jest wręcz wyrzucaniem pieniędzy w błoto… Czy to prawda?

Sprawą oczywistą jest, że spółki komunalne nie powinny być nastawione na maksymalizację zysku. Nie jest to ich celem i w tym zakresie nie trzeba nas pouczać i „odkrywać Ameryki.” Natomiast trzeba wiedzieć, że spółki komunalne bardzo się różnią między sobą i nie wolno ich wrzucać do jednego worka próbując ocenić tylko według jednego kryterium zysku.

Na czym polegają te różnice?

Najważniejszą jest ta, że my podlegamy Prawu Energetycznemu, bezpieczeństwo dostaw, konieczność utrzymania niezbędnych zapasów węgla, to są niektóre z rygorów, które musimy spełniać.
Jesteśmy też jedyną spółką, która ma urzędowo regulowane ceny. Urząd Regulacji Energetyki zatwierdza każdorazowo nasze ceny za ciepło na podstawie bardzo szczegółowej analizy kosztów z poprzedniego roku. To jest długa i skomplikowana procedura, kończąca się zatwierdzeniem tzw. Taryfy dla ciepła.
Kolejnym wyróżnikiem jest to, że nasza działalność jest obarczona ryzykiem nieprzewidywalności pogody. W procesie planowania opieramy się na średnich parametrach z 10 lat, ale jak Państwo widzicie ostatnio pogoda potrafi nas zaskoczyć. Na przykład ostatni sezon grzewczy był jednym z dłuższych skończył się dopiero 26 maja. I jeszcze jedna istotna sprawa, dla nas, podstawowym kosztem stanowiącym ponad 40%, jest koszt zakupu i utrzymania zapasów węgla, którego rynek jest bardzo niestabilny, jego cena w 2008 roku nagle wzrosła ponad 50%, przez długi czas dramatycznie brakowało tego surowca. Firmy zaczęły pożyczać między sobą aby zachować ciągłość dostaw ciepła.
Nas ten problem nie dotknął, nasi odbiorcy tego nie odczuli, mieliśmy zapasy węgla po dobrych cenach, właśnie dzięki dobremu zarządzaniu i właściwej gospodarce finansowej.

Czy to, o czym Pan mówi, wiąże się ze sprawą zysku?

Tak i to bardzo, bo formułując oceny według tego parametru, trzeba wiedzieć że:

• Zysk jako dodatni wynik finansowy jest podstawą bezpiecznego funkcjonowania każdej firmy a w szczególności takiej Spółki jak nasza, podlegającej rygorom bezpieczeństwa energetycznego, gdzie priorytetem jest pełne zabezpieczenie dostaw energii cieplnej.
  
  
• Ważne są proporcje zysku do przychodów u nas jest w granicach 4%, i biorąc pod uwagę konieczność spłaty pożyczek nie jest to poziom wysoki.
  
  
• Ważne jak ten zysk powstaje, czy poprzez windowanie cen czy poprzez zmniejszanie kosztów wytwarzania, u nas ma zastosowanie ten drugi wariant. Właśnie dzięki inwestycjom zmniejszamy koszty bezpośrednie, zwiększyliśmy sprawność wytwarzania ciepła, zmniejszamy straty na przesyle, zatrudnienie zmniejszyliśmy prawie o połowę. We własnym zakresie wykonujemy wszystkie remonty i dużą część inwestycji co obniża ich koszy. Dodatkowo zarabiamy na sprzedaży węgla na potrzeby ludności.
  
  
• Zysk jest podstawowym źródłem inwestowania i rozwoju firmy, ważne jest więc, na co go przeznaczamy, u nas w całości na rozwój, spłacamy pożyczki inwestycyjne, nie są z niego wypłacane dywidendy ani nagrody dla pracowników.
  
  
• Zysk świadczy o dobrym zarządzaniu, jeśli przy tym zachowana jest płynność finansowa czyni to firmę wiarygodną dla banków, pozwala uzyskiwać na dobrych warunkach kredyty czy pożyczki, bardzo ułatwia zawieranie dużych, długoterminowych kontraktów w naszym przypadku zakupu węgla.
  
  

A czy można tak zarządzać finansami Spółki, aby zysk był zerowy?

Teoretycznie tak, manipulując kosztami, ale to wbrew pozorom nie byłoby w interesie naszych odbiorców i nie mieści się w etyce odpowiedzialnego prowadzenia spraw Spółki.

Dlaczego?

Bo zawyżane koszty w dłużej perspektywie wpłynęłyby niekorzystnie na ceny, takie są zasady taryfikowania cen za ciepło. Spółka nie miałaby wystarczających środków na spłatę pożyczek. A co też ważne i co byłoby ryzykiem nie do przyjęcia przy tym profilu produkcji, to nieprzewidziane zmiany warunków pogodowych, zachwianie na rynku węgla jakie było w 2008 roku, czy też większa awaria systemu, załamałaby finanse Spółki. W efekcie nastąpiłaby utrata płynności finansowej, wiarygodności, konieczność kredytu na bieżące potrzeby, a w skrajnym przypadku sięganie do budżetu Miasta, czyli do podatków, tych pieniędzy, które według Pana Radnego są wyrzucane w błoto. Lepiej nie życzyć takiego zarządzania naszym Spółkom.

Pan Radny Śliwko twierdzi, że ma dobre przygotowanie do wygłaszania takich ocen, bo skończył m.in. kurs dla członków Rad Nadzorczych. Jakie jest Pana wykształcenie i praktyka zawodowa, czy Pan może też ukończył taki kurs?

Jestem z wykształcenia inżynierem budownictwa z 15 letnim stażem zawodowym w wykonawstwie, projektowaniu i nadzorach.
Dwukrotnie uzupełniałem swoją wiedzę kończąc Studia Podyplomowe na Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, w zakresie zarządzania, a później finansów i bankowości. Kurs o którym Pan wspomniał tak jak wiele innych też ukończyłem.

Chciałbym wrócić jeszcze do cen za ciepło, bo to w tej dyskusji jest to najważniejsza sprawa. Co na ten temat może Pan powiedzieć? Czy w Bolesławcu te ceny są wysokie, jakie są tendencje i plany w tym zakresie?

Mamy dobre ceny za ciepło, dla przykładu są one niższe niż w Lubinie, Jeleniej Górze czy Lubaniu i na takim samym poziomie jak w Zgorzelcu, który korzysta z węgla brunatnego z KWB Turów. Mam dobrą wiadomość dla naszych odbiorców, dzięki temu, że udało nam się kupić dobry i stosunkowo tani węgiel na cały nowy sezon grzewczy, w 2010 roku na pewno nie będziemy podwyższać cen za ciepło. Po raz pierwszy w dziejach Spółki w ostatniej Taryfie dla ciepła, która obowiązuje od 15 stycznia tego roku, dla znacznej części naszych odbiorców zostały obniżone ceny za ciepło, dotyczy to tej części miasta, która była obsługiwana przez zlikwidowaną już Ciepłownię Komunalną. Trzeba jasno powiedzieć, że gdybyśmy w odpowiednim czasie nie przeprowadzili inwestycji, to cena za ciepło dzisiaj byłaby wyższa o około 40 %.

Proszę powiedzieć coś więcej o tych inwestycjach.

Miniony sezon grzewczy zweryfikował i zamknął 6 letni okres inwestowania, w którym to na odtworzenie i unowocześnienie majątku zainwestowaliśmy blisko 20 mln zł.
Dzisiaj ze spokojem mogę powiedzieć, że efekty są nadspodziewanie dobre, że ostatnia zima z mrozami blisko -20 stopni C pokazała, że nowy system pracuje bez zarzutu.
Inwestycje były realizowane w dwóch etapach. Pierwszy to modernizacja 3 dużych kotłów z całym systemem instalacji i sterowania, budowa nowego komina i wagi, pozyskanie i przyłączenie Jednostki Wojskowej. Drugi, to ostatnie 3 lata, budowa „ spinki”, czyli połączenie dwóch systemów grzewczych, likwidacja starej nieefektywnej Ciepłowni Komunalnej, modernizacja czwartego kotła, budowa laboratorium, stacji uzdatniania wody i wiele innych działań, które usprawniają procesy technologiczne, podnoszą bezpieczeństwo i obniżają koszty. Utrzymujemy płynność finansową , spłacamy spokojnie pożyczki, które pozyskaliśmy na dobrych warunkach. Planujemy z rozwagą kolejne inwestycje.

Na czym polegają te nadspodziewane, jak Pan to określił, efekty?

Zobrazuję to w dwóch podstawowych pozycjach kosztów.
W 2004 roku spaliliśmy 22 400 ton węgla, a w 2009 roku już tylko 15 800 ton, produkując taką samą ilość ciepła, różnica to 6 600 ton, jest to kilka składów pociągów, a wymiar finansowy to ok. 2 mln zł. Oszczędności w zużyciu energii elektrycznej są jeszcze bardziej spektakularne, aktualnie zużywamy tylko 40% energii w stosunku do ilości zużywanej w okresie przed inwestycjami, skala oszczędności to około 1,5 mln kWh. Z tym wiążą się znaczące zmniejszenia emisji zanieczyszczeń, które we wszystkich kategoriach mamy poniżej obowiązujących norm.

W jaki sposób i w jakim zakresie Spółka jest kontrolowana?

Spółka nasza podlega ustawowo, corocznemu badaniu sprawozdania finansowego, które jest przeprowadzane przez specjalistyczną firmę z udziałem biegłego w tej dziedzinie. Ponadto w ostatnim czasie kontrolował nas Urząd Kontroli Skarbowej i Najwyższa Izba Kontroli, corocznie jesteśmy kontrolowani w zakresie ochrony środowiska przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska. Wyniki tych kontroli są dla nas pozytywne.

Proszę na zakończenie powiedzieć jak Wasza Spółka wygląda na tle branży i czy te efekty o których Pan wspominał są już zauważane i doceniane?

Na tle branży nasze wyniki są dobre, np. średni wskaźnik rentowności firm ciepłowniczych to -1,1% a nasz 4,2%, sprawność wytwarzania u nas jest wyższa o 6%, straty na przesyle, to w branży 12%, u nas 9,7%, udział sieci preizolowanych u nas przekracza o 20% wskaźnik krajowy. W rankingu Izby Gospodarczej Ciepłownictwa uzyskaliśmy 14 miejsce w kraju i 1 w regionie.
W ostatnim czasie otrzymaliśmy wyróżnienie Gazele Biznesu za wyniki osiągnięte w 2009 roku, otrzymaliśmy też w ubiegłym miesiącu wyróżnienie Ekolaury za osiągnięcia w ochronie powietrza, a w ubiegłym tygodniu odebrałem od Marszałka Województwa, Dolnośląski Certyfikat Gospodarczy. Posiadamy też wyróżnienie „Przejrzysta Firma”. Od dwóch lat przyjeżdżają do nas studenci z Politechniki Wrocławskiej ze swoimi profesorami aby zobaczyć jak w praktyce funkcjonuje nowoczesna Ciepłownia, myślę, że to dobrze o nas świadczy. Zamierzam w najbliższym czasie zorganizować otwarte dni i zaprosić wszystkich chętnych do obejrzenia naszego Zakładu.

Sądzę, że to dobry pomysł. Dziękuję za rozmowę.

Ja również bardzo dziękuję, szczególnie za to, że za pośrednictwem Waszego portalu mogłem pokazać naszą Spółkę w trochę szerszej perspektywie. Myślę, że warto, bo przecież efekty naszej pracy nie są dla nas, a dla naszych odbiorców ciepła, którzy mają prawo do rzetelnej informacji.
Ciepło pozdrawiam wszystkich odwiedzających portal Bolec.Info.