12 lipca 2014r. godz. 18:45, odsłon: 4124, Jarosław Fink/Husar Bolesławiec

Zasady rugby-biegnij w przód, a podawaj w tył!

Jarosław Fink, opowiada o zasadach rugby. Zapraszamy do lektury trzeciego z cyklu tekstów o tej dyscyplinie!

Pamiętam, jak mając około 12 lat oglądałem z ojcem jakiś serwis informacyjny i (o dziwo!) wzmiankowano w nim o jakimś meczu rugby. Oczywiście nie miałem o tym sporcie wtedy zielonego pojęcia a nazwa ledwo obiła mi się o uszy. Wtedy tato powiedział- patrz synek, to jest ta gra gdzie podaje się piłkę do tyłu. Pomyślałem- jak można podawać piłkę do tyłu i przesuwać się do przodu? Przecież to bez sensu, przebiegniesz parę kroków w przód i musisz oddać w tył, tak nigdy się nie zdobędzie drugiego końca boiska! Otóż jednak można, wykorzystując szybkość, siłę, wytrzymałość (fizyczną i psychiczną), zwinność, ale również spryt, doświadczenie i oczywiście zgranie drużyny oraz czytanie gry przeciwnika- szukanie luk w obronie.



Dla wszystkich kibiców, którzy mam nadzieję licznie zgromadzą się już w środę 16 lipca na boisku bolesławieckiego MOSiR- u, gdzie o godz. 9.30 rozpocznie się Młodzieżowa Olimpiada Rugby, przedstawiam najważniejsze zasady gry (jest ich dużo, a to i tak nie wszystkie, co daje nam obraz skomplikowania tej dyscypliny). Wersja maksymalnie skrócona może zakładać, że polega to na zdobyciu większej niż przeciwnik liczby punktów przez przeniesienie piłki z jednego końca boiska na drugi, podając piłkę tylko w tył (z wyjątkiem kopnięcia), natomiast przeciwnik może to uniemożliwiać atakując tylko zawodnika z piłką.



Choć odmian tej gry jest kilka zdecydowanie największy zasięg mają "15" i "7". - W pierwszej z nich drużyna liczy 15 graczy podzielonych na dwie formacje: młyna i ataku. W siódemki grają oczywiście zespoły złożone z 7 zawodników: 3 w młynie i 4 w ataku.

- Czas gry w rywalizacji seniorów wynosi dwa razy po 40 minut z pięciominutową przerwą, podczas której zawodnicy zazwyczaj nie opuszczają placu gry. Zespoły siedmioosobowe grają w turniejach gdzie czas gry wynosi 2x7 lub 2x10 minut.

- Bramka o szerokości 5,6 m. ma kształt litery H. Poprzeczka zawieszona jest na wys. 3 m., a minimalna wysokość słupów to 3,4 m.

- Piłka o tradycyjnym owalnym kształcie w zależności od wielkości oznaczona jest numerami 5, 4 lub 3 (dla najmłodszych).
- Zawodnicy ubrani są w koszulki, spodenki, skarpety, buty. Nie wolno posiadać twardych ochraniaczy ani innych niebezpiecznych elementów wyposażenia. Dozwolone są ochraniacze na szczęki (takie jak bokserskie), i hełm wykonany z pianki o grubości do 5 mm. Uszy można owinąć miękką taśmą, w celu zapobieżenia ich naderwaniem. Zawodnicy po kontuzjach mogą nosić stabilizatory pozbawione elementów twardych.

- W trakcie spotkania możliwe jest dokonanie maksymalnie 7 zmian w rywalizacji "15" i 3 w meczach "7".

- Zdobywanie punktów. Największą radością dla kibiców rugby jest zawodnik biegnący z piłką i kładący ją na polu punktowym przeciwnika, gdyż istotą tej dyscypliny jest tak wymanewrować rywali, aby móc dostać się z piłką na ich pole. Za taką udaną akcję drużyna zdobywa 5 punktów. Po każdym udanym przyłożeniu przysługuje próba podwyższenia, czyli kopu na bramkę z linii prostopadłej do miejsca zdobycia punktów z dowolnej odległości. Jeżeli piłka przeleci w dowolnej wysokości nad poprzeczką, ale między słupkami bramki, zespół uzyskuje dodatkowe 2 punkty. Po udanej akcji, czyli przyłożeniu i skutecznym kopie, można zdobyć 7 punktów. Oczywiście po niecelnym podwyższeniu, pozostaje 5 punktów za zaniesienie piłki na pole punktowe przeciwnika. Karnego w rugby można podyktować na całym boisku. Są bardzo różne sposoby jego rozegrania. Jednym z nich jest kop piłki na bramkę. Jeżeli drużyna zdecyduje się na takie rozwiązanie, kapitan zgłasza próbę sędziemu głównemu, a ten nakazuje stanąć za słupkami bramki arbitrom bocznym, żeby mogli ocenić jej skuteczność. Chorągiewki w górze oznaczają próbę udaną i zdobycie 3 punktów (oczywiście jeśli piłka przeleci w dowolnej wysokości nad poprzeczką i między słupkami). Oba kopy, karny i podwyższenie, wykonuje się piłką ustawioną na ziemi lub z drop-goala, czyli inaczej mówiąc "z kozła" (zawodnik opuszcza piłkę i w momencie jej kontaktu z ziemią kopie ją). Także z drop-goala można zdobyć 3 punkty w czasie gry. Jest jeszcze jeden sposób zdobycia punktów, dość rzadko występujący na boiskach, tzw. karne przyłożenie. Jeżeli sędzia uzna, że przyłożenie zostałoby zdobyte, gdyby nie faul obrońców, przyznaje 5 punktów i nakazuje podwyższenie na wprost bramki.




- Zagrywka autowa bardzo różni się od podobnych w innych grach zespołowych. Wrzut wykonuje drużyna, która nie spowodowała opuszczenia boiska przez piłkę, poza jednym wyjątkiem - w przypadku wykonania rzutu karnego poprzez kop w aut. W takiej sytuacji grę wznawia zespół egzekwujący w ten sposób karnego. Piłka powinna być wrzucona w środek korytarza utworzonego przez dwa rzędy zawodników obydwu drużyn, ustawionych 1 metr od siebie, zza linii bocznej boiska i musi ona przebyć dystans 5 metrów mijając linię oznaczającą taką odległość od autu. W zagrywce autowej bierze udział najczęściej po 8 zawodników, chociaż przepisy dopuszczają mniejszą liczbę graczy. Wszyscy pozostali, nie biorący udziału w aucie, muszą znajdować się w odległości 10 metrów w kierunku własnego pola punktowego.

- Rugby jest grą kontaktową i wolno zatrzymywać przeciwnika z piłką, jednak atak na zawodnika bez piłki jest niedozwolony. Nie wolno podstawiać nóg, łapać za głowę i szyję, uderzać, gryźć, szczypać itp. Wolno natomiast chwytać rywala (z piłką) za nogi, koszulkę, spodenki powodując jego upadek. Takie zagranie nazywa się szarżą i jest bardzo ważnym elementem technicznym tej gry. Jest też obrona przed szarżą, w żargonie rugbistów zwana "blachą". Wolno odepchnąć rywala, próbującego zatrzymać biegnącego z piłką, ręką lekko ugiętą w łokciu i otwartą dłonią. Nie wolno uderzać, bronić się pięścią. Jest to surowo karane.

- Gracz, który upadnie na ziemię z piłką, musi natychmiast z nią wstać lub puścić ją, umożliwiając zagranie innym.
- Wspominaliśmy już o rzucie karnym - o jednym ze sposobów jego rozegrania - i o tym, że może być podyktowany w każdym punkcie boiska. Najczęściej jest dyktowany za grę na spalonym (będzie o tym później), grę faul, za nie sportowe zachowanie, niedozwoloną grę na ziemi. Sędzia w momencie podyktowania karnego, podnosi rękę do góry i staje twarzą do drużyny, która nie popełniła przewinienia.

- Karą za mniejsze wykroczenia i popełnione błędy jest rzut wolny. Główna różnica polega na tym, że z wolnego nie wolno kopać na bramkę, bezpośrednio w aut (za wyjątkiem pola 22 metrów). Sędzia sygnalizuje tę karę przez uniesioną do góry rękę ugiętą w łokciu.

- W momencie wykonywania wolnego lub karnego drużyna przeciwna musi znajdować się 10 metrów od punktu rozpoczęcia gry, lub starać się wycofać na nakazaną odległość.

- Najtrudniejszym przepisem w rugby jest interpretacja spalonego. Generalnie można powiedzieć, że linią spalonego jest linia piłki i wzięcie udziału w grze znajdując się przed nią jest w większości przypadków zabronione. Jeżeli po kopie zawodnik znajdujący się przed kopiącym wybiegnie w kierunku piłki, naruszy przepis o spalonym i sędzia podyktuje karnego. Do piłki może biec tylko kopiący, lub zawodnik, który wystartował zza niego.

- Rugby jest grą kontaktową i często dochodzi do bezpośredniej walki o piłkę kilku graczy z obu drużyn. Jeżeli piłka jest w górze (nie dotyka ziemi), mamy do czynienia z tzw. "maulem", natomiast jeśli piłka znajduje się na ziemi to z "młynem otwartym" lub inaczej "ruckiem"(wymowa polska - rak). Oba te elementy nazywamy przegrupowaniami i zawodnicy nie biorący w nich udziału muszą znajdować się za nogami ostatniego z własnej drużyny. Stanie w pasie przegrupowania i ewentualne zagranie z tej pozycji jest karane rzutem karnym. Nie wolno także wziąć udziału w walce o piłkę od strony przeciwnika. Jest to najprostsza forma wyjaśnienia tego bardzo trudnego przepisu.

- Młyn zwarty jest stałym fragmentem gry, najczęściej dyktowanym za podanie do przodu, które w rugby jest zabronione. Również w momencie, kiedy nie ma możliwości opuszczenia przegrupowania przez piłkę, sędzia dyktuje młyn zwarty. Piłka powinna być wprowadzona (wrzucona) do niego w środek korytarza utworzonego przez nogi zawodników pierwszych linii i nie wolno zagrywać jej ręką aż do momentu zakończenia zagrywki.

-Rozpoczęcie meczu, jak i drugiej połowy odbywa się wykopem piłki ze środka boiska. Zawodnicy drużyny rozpoczynającej muszą znajdować się za piłką i nie wolno im przekroczyć linii środkowej zanim nie nastąpi wykop. Natomiast przeciwnicy oczekują na piłkę za linią oddaloną od środkowej o 10 metrów. Także po każdych straconych punktach, wznawia się grę ze środka placu gry. Jeżeli piłka kopnięta ze środka bezpośrednio wyjdzie w aut, to drużyna przeciwna ma tzw. "trój wybór", czyli może wybrać powtórzenie rozpoczęcia, aut na wysokości środka boiska lub młyn zwarty ze swoim wrzutem, także na środku boiska. Jeżeli piłka nie przekroczy l0 metrów, to rywal wybiera powtórzenie kopu lub młyn zwarty ze swoim wrzutem ponownie na środku. Podobne zasady obowiązują przy wykopie obronnym z 22 metrów. Jeżeli partnerzy wykonującego rozpoczęcie przekroczą linię przed piłką, sędzia zarządzi młyn na linii 22 metrów, z wprowadzeniem piłki przez drużynę przeciwną.

Rugby to nie szamotanina graczy bez zasad walczących o piłkę. Znając i starając się pojąć jego zasady, można to zrozumieć. Jest to dyscyplina bardzo wymagająca, dlatego doping kibiców jest bardzo ważny, tak samo jak w innych sportach. 16- ty lub 8- my zawodnik dodaje niejednokrotnie „wiatru w skrzydła” i na to zapewne będzie liczyła młodzież zgromadzona na MOSiRze od środy do niedzieli (ostatni dzień to oczywiście finały). Do zobaczenia zatem!


Materiał źródłowy: www.pzrugby.pl , www.rugbypolska.pl.