Gastronom nie marnuje

Plagą naszych czasów stał się brak szacunku do surowców żywnościowych, a to skutkuje marnowaniem żywności.

Gastronom nie marnuje czasu (fot. ZSOiZ Bolesławiec)

Jak informowaliśmy w artykule „Gastronom nie marnuje” projekt zgłoszony przez Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych im. Mjra H. Sucharskiego w Bolesławcu został nagrodzony w ogólnopolskim konkursie „Projektanci Edukacji”.

O szczegółach projektu rozmawialiśmy z jego autorkami: Małgorzatą Plis-Lozer i Magdaleną Białobrzeską, nauczycielkami w ZSOiZ oraz uczniami.

Program „Gastronom nie marnuje” powstał jako forma popularyzowania w środowisku szkolnym i lokalnym sposobów wykorzystania „pełnowartościowej” żywości, która pozostała po procesie produkcyjnym lub w wyniku zakupu większej ilości surowca.

Każdemu z nas zdarza się kupić za dużo, przeszacować własne potrzeby, wyrzucić żywność.

Jako obywatele krajów wysokorozwiniętych (w znacznej większości) doświadczyliśmy poczucia dostatku, w efekcie czego przekleństwem stał się ogólnie pojęty konsumpcjonizm. Tempo życia wzrosło, co skutkuje spożywaniem posiłków czy robieniem zakupów w tzw. „biegu”. Efekt? Lodówka pełna zapomnianej żywności, która w końcu trafia do kosza.

- Plagą naszych czasów stał się brak szacunku do surowców żywnościowych, a to skutkuje marnowaniem żywności.

Wiele organizacji, fundacji, kucharzy i „zwykłych” ludzi pochyla się nad tym obszarem. Szukają oni różnych rozwiązań, których celem jest uzmysłowienie społeczeństwu wagi problemu. Choć dzieje się coraz więcej to nadal jest bardzo dużo do zrobienia, aby ukształtować zachowania, które pozwolą nam marnować mniej i wykorzystywać surowce żywnościowe w jeszcze większym stopniu.

Autorki projektu głęboko wierzą że aby skutecznie wprowadzić dobre nawyki i zmiany w kuchni, należy już od najmłodszych lat, starając się na całym etapie kształcenia wprowadzać treści dotyczące niemarnowania żywności. Wzrost świadomości problemu  dotyczy szczególnie młodzieży kształcącej się w szkołach o profilu gastronomicznym. Niech zmiana rozpocznie się od szkoły!

Program, który opracowałyśmy jest przewidziany dla uczniów klas o profilu technik żywienia i usług gastronomicznych oraz kucharz we współpracy m. in. z BANKIEM ŻYWNOŚCI, SZEFAMI KUCHNI, KUCHARZAMI, SKLEPAMI, STRAGANAMI, PCK.

Realizacja projektu przebiegać będzie w formie warsztatów kulinarnych prowadzonych w formie stacjonarnej i online, wykładów (wideokonferencje), udostępnianych dla wszystkich uczniów ZSOiZ np. podczas lekcji wychowawczych. Planowana jest seria warsztatów, które zostaną zarejestrowane i udostępnione przez telewizję lokalną dla szerszej grupy odbiorców.

Celem programu jest nabywanie i utrwalanie umiejętności planowania zakupów i codziennego wyżywienia oraz wykorzystania surowców/produktów żywnościowych „do końca”. Pozwoli to efektywniej gospodarować domowym budżetem. Pamiętajmy, że każdy produkt, który z naszej lodówki trafi do kosza to tak naprawdę wyrzucone pieniądze.

Uczniowie będą też uczyć się czytać etykiety produktów.

Głównymi celami projektu są:

• pogłębienie wiedzy uczestników projektu z zakresu „ochrony”  żywności przed zmarnowaniem, zarówno tej niewykorzystanej w procesie produkcyjnym jak i gotowych potraw,
• uświadomienie współzależności nadprodukcji żywności z „niszczeniem” żywności,
• aktywizacja młodzieży do kształtowania takich nawyków żywieniowych oraz umiejętności zawodowych, które nie będą skutkowały marnowaniem żywności,
• otwieranie się na nowe kierunki przygotowywania potraw,
• doskonalenie i utrwalanie zasad pracy i umiejętności niezbędnych do pracy w kuchni,
• nawiązanie współpracy ze środowiskami: fundacje/organizacje, szefowie kuchni, kucharze, PCK, telewizją oraz środowiskiem lokalnym, sklepami/straganami
• rozwijanie pasji i zainteresowań kulinarnych oraz poznawanie zawodu kucharza z uwzględnieniem dbania o środowisko,
• integracja – łączenie pokoleń,
• zwiększenie świadomości, że wspólne gotowanie może być niezwykle atrakcyjną formą spędzania wolnego czasu i budowania relacji, wzajemnego uczenia się;
• kształtowanie prozdrowotnych nawyków wśród młodzieży, promocja zdrowej żywności i zasad jej przygotowania oraz pogłębienie wiedzy dotyczącej prawidłowego żywienia w zgodzie ze środowiskiem.

Uczniowie Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych są bardzo entuzjastycznie nastawieni do udziału w projekcie.

- Myślę, że temat jest interesujący. Sama często się zastanawiam, co zrobić z jedzeniem, które mi zostaje w lodówce, więc z przyjemnością się dowiem, w jaki sposób można zapobiegać marnotrawstwu żywności – mówi Weronika.

- Żywność jest marnowana na całym świecie, dlatego warto wiedzieć co można zrobić, by nie wyrzucać jej tak dużo – dodaje Klaudia.

Interesujący dla uczniów jest sam temat projektu.

-Jest on niestandardowy. Nie spotkałam się jeszcze z taką tematyką. Zazwyczaj inne projekty są o tym jak coś ugotować lub dopiero zrobić. Temat ten jest inny i ciekawy, a dodatkowo pożyteczny i ekonomiczny – uważa Weronika.

Kacper dodaje - Wydaje mi się, że jest to taki temat, a nie inny dlatego, że problem z marnowaniem jedzenia występuje w wielu domach, rodzinach. A można by było to zmienić, bo jest to przydatne.

Pytani o cel projektu i o to, co jest dla nich najważniejsze w jego realizacji odpowiadają:

- Celem projektu jest przede wszystkim to, aby uświadomić jak największej ilości osób, że marnujemy strasznie dużo jedzenia, ale można temu zapobiegać. Jest to ważne, ponieważ naszej planecie jest coraz ciężej.

- Myślę, że najważniejszym celem projektu jest ograniczenie do jak najmniejszej ilości marnowania jedzenia i uświadomienie ludziom, dlaczego jest to ważne i ile pieniędzy wyrzucamy.

- Jest on ważny, ponieważ istotne jest dbanie o środowisko.

- Już niebawem odbędą się pierwsze zajęcia projektowe. Z niecierpliwością czekamy na efekty jakie uda nam się osiągnąć. Z radością będziemy wychodzić z naszymi działaniami poza mury szkoły.