Polskie tradycje bożonarodzeniowe opowiedziane po polsku i ukraińsku

W Miejskiej Bibliotece Publicznej-Centrum Wiedzy odbyło się spotkanie z etnologiem Henrykiem Duminem, laureatem nagrody Kolberga i znawcą tradycji ludowych polskiej wsi.

Spotkanie z Henrykiem Duminem (fot. Dariusz Gołębiewski)

Spotkanie było tłumaczone na język ukraiński i jak się okazało, wśród słuchaczy najwięcej było właśnie Ukraińców, chcących zapoznać się z polskimi tradycjami świątecznymi. Prelegentem był Henryk Dumin, który w ciekawy sposób opowiedział o wybranych tradycjach - w tym niektórych wciąż praktykowanych w podbolesławieckich wioskach - oraz dawnych obrzędach, symbolach i potrawach. Dodać przy tym należy, że zwyczaje świąteczne sprzed 1945 roku w pewnych aspektach różniły się w zależności od prezentowanego regionu. Po II wojnie światowej większość Polaków z Kresów Wschodnich musiała opuścić swoje małe ojczyzny pod naciskiem Sowietów, trafiając na "Ziemie Odzyskane", gdzie zetknęli się z osadnikami z centralnej Polski, Francji, Jugosławii i wielu innych miejsc. Przez lata także w naszym powiecie doszło do wymieszania się wielu tradycji, a niektóre zostały zapomniane. 

Dla przykładu - w dawnym polskim domu zamiast bombek na choinkach wieszano, między innymi, jabłka i orzechy. Te drugie były szczególnie eksponowane w domach wdów lub w domostwach, gdzie mieszkały panny szukające mężów - orzechy symbolizowały męską energię, a jako że Boże Narodzenie było także jej świętem (świętem energii kobiecej była Wielkanoc), wieszano ich tam jak najwięcej. Z kolei rozpoczynające Adwent Andrzejki były dniem, gdy wróżyć mogły tylko kobiety - mężczyźni mieli ku temu inne święto - a udział mężczyzny w takim wróżeniu miał gwarantować, że przepowiednia się nie spełni. Po kolacji wigilijnej stół pozostawiano na całą noc nieuprzątnięty, ponieważ wierzono, że duchy przodków będą jeść z niego okruszki.

Te i wiele innych opowieści uzupełniła degustacja polskich dań świątecznych, czyli pierogów, barszczu czerwonego z uszkami i krokietów, przygotowanych przez restaurację "Oleńka".